“Haklarınızın korunması amacıyla konuyla ilgili detaylı bilgi almak için hukuk büromuzla iletişime geçebilirsiniz. Av. Senem YILMAZEL”
İŞTEN ÇIKARMA YASAĞI KAPSAMI NEDİR?
7244 sayılı kanun kapsamında belirli tarihler arasında işten çıkarma yasağı öngörülmüştür. Bu süre uzatılabilir. Düzenlemeye göre işveren, İş Kanunu m. 25/II’de sayılan haller dışında işçinin sözleşmesini feshedemez. Aksi halde para cezası ödemekle yükümlüdür. Örneğin, işçinin hırsızlık yapması, yapması gereken görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi işverene fesih hakkı vermektedir.
İŞTEN ÇIKARMA YASAĞI DÖNEMİNDE İŞÇİ İSTİFA EDEBİLİR Mİ?
7244 sayılı kanun fesih yasağını işveren açısından getirmiş olup; işçinin istifa etmesini engelleyen bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak kanuna göre, ücretsiz izne ayrılmak, işçiye haklı nedene dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı vermez. Dolayısıyla işçi, İş Kanunu genel hükümleri gereğince fesih hakkını kullanabilirken, ücretsiz izne ayrıldığı gerekçesiyle sözleşmesini feshederse kıdem tazminatına hak kazanamayacaktır.
ÜCRETSİZ İZİN KAPSAMINDA İŞÇİNİN RIZASI GEREKİR Mİ?
7244 sayılı kanun gereğince işveren belirli tarihler arasında işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilir. Bu süre uzatılabilir. Düzenlemeye göre, tek taraflı olarak işveren iradesi yeterli olup; işçinin rızasına gerek yoktur. Ancak bu düzenleme salgın hastalık döneminde geçici olarak getirildiğinden, diğer zamanlarda işçinin yazılı rızası gerektiği unutulmamalıdır.
ÜCRETSİZ İZNE AYRILAN İŞÇİ NE KADAR DESTEK ALACAKTIR?
Düzenlemeye göre ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler ile 15.03.2020 tarihinden sonra iş sözleşmesi feshedilen ve işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere aylık 1177 TL nakdi ücret desteği verilecektir. Emekli aylığı alanlar bu düzenlemeden yararlanamayacaktır.
İŞÇİ SEYAHAT ENGELİ NEDENİYLE İŞ YERİNE GELEMEZSE SÖZLEŞMESİNİ FESHEDEBİLİR Mİ?
İşçi başka şehirde kalmış ve idari makamların getirdiği seyahat kısıtlamaları nedeniyle iş yerine gelemiyorsa zorlayıcı sebep nedeniyle iş sözleşmesini feshedebilir. Sözleşmesini fesheden işçi işe iade davası açamayacak ancak kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Bu durumda taraflar birbirlerinden ihbar tazminatı talep edemez.
İKALE SÖZLEŞMESİYLE İŞTEN AYRILAN İŞÇİ İŞE İADE DAVASI AÇABİLİR Mİ?
İş Kanunu gereğince işe iade talep edebilmek için sözleşmenin işverence feshi gereklidir. Dolayısıyla ikale sözleşmesiyle iş sözleşmesi sona ermişse kural olarak işçi işe iade talep edemez. Ancak işçi sözleşmeyi iradesiyle sonlandırmadığını, işverenin fesih iradesi olduğunu iddia ederse işe iade davası açabilir.
İŞÇİNİN KULLANDIĞI TOPLU TAŞIMA ARACI KAZA YAPARSA İŞ KAZASI SAYILIR MI?
Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre yolda yaşanan olayın iş kazası sayılabilmesi için “taşıtın işverence sağlanması” gereklidir. Bu durumda serviste gerçekleşen kazalar iş kazası kapsamına girmektedir. Fakat toplu taşımada gerçekleşen kazalar iş kazası kapsamına girmemektedir. Servisler işyeri anlamına gelmektedir. Serviste gerçekleşen kazalar çoğunlukla servis bakımlarının eksik olmasından ya da şoför eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Servis bakımlarının yapılması ve şoför tercihi işyerine ait olmakla birlikte tüm sorumluluk daişyerine aittir. Bu durumda iş kazası sayılmaktadır.
İŞÇİ KENDİSİNE VERİLEN ÖZEL ARAÇLA KAZA YAPARSA İŞ KAZASI SAYILIR MI?
Eğer işveren işçiye özel araç tahsis etmişse ve işçi de bu araçla kaza yapmışsa Yargıtay kararları gereğince kazanın sebebi önem kazanmaktadır. Buna göre işveren aracın bakım yükümlülüğünü yerine getirmediğinden teknik nedenlerle kaza gerçekleşmişse, işveren sorumludur. Eğer işçinin kusuru varsa, örneğin yolda uyuyakalmışsa, alkollüyse vs. işveren sorumlu değildir. Eğer iki tarafın da kusuru yoksa, yol bozukluğu gibi etkenler kazaya sebep olmuşsa da, illiyet bağı kesildiğinden işverenin sorumluluğu yoktur.
GERÇEĞE AYKIRI MESLEK KODU BİLDİRMENİN CEZASI NEDİR?
Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu m. 102’ye göre sigortalıların işyerlerinde fiilen yaptıkları işe uygun meslek adı ve kodunu, gerçeğe aykırı bildiren her bir işyeri için aylık asgari ücreti geçmemek üzere meslek adı ve kodu gerçeğe aykırı bildirilen sigortalı başına asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanır.
İŞ YERİNDE YAŞANAN KAVGA İŞ KAZASI SAYILIR MI?
Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre, sigortalının işyerinde bulunduğu sırada meydana gelen ve sigortalıyı bedence ve ruhca arızaya uğratan olay iş kazasıdır. Dolayısıyla iş yerinde kavga çıkması nedeniyle işçi zarar görmüşse, kusurlu veya kavgayı başlatan taraf değilse iş kazası kapsamında tutulacaktır.
ASKERE GİDEN İŞÇİ KIDEM TAZMİNATI TALEP EDEBİLİR Mİ?
1475 Sayılı Eski İş Kanunu Yürürlükteki 14.Maddesi kıdem tazminatını düzenlemiştir. Maddeye göre muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla iş sözleşmesini fesheden işçi, şartları oluşması halinde kıdem tazminatı almaya hak kazanacaktır. Ancak feshi yapan taraf olarak ihbar tazminatı alamayacaktır. İhbar tazminatı ödememek için feshin ihbar süresine uyarak yapılması gerekir.
EVLENDİĞİ İÇİN İŞTEN AYRILAN KADIN KIDEM TAZMİNATI TALEP EDEBİLİR Mİ?
1475 Sayılı Eski İş Kanunu Yürürlükteki 14. Maddesi kıdem tazminatını düzenlemiştir. Maddeye göre kadının iş sözleşmesini evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile sona erdirmesi halinde kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Buradaki 1 yıllık süre önemli olduğundan bu süre içinde sözleşmenin feshedilmesi gereklidir. Bu süre geçtiği takdirde evlilik nedeniyle sözleşmeyi feshetmesi halinde kıdem tazminatı talep edemeyecektir.
ÜCRETİ ÖDENMEYEN İŞÇİ İŞTEN KAÇINABİLİR Mİ?
İş Kanunu’na göre ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Madde kapsamında işçinin ücreti 20 gün geciktirilmişse işçi iş görme borcunu yerine getirmeyebilir.